تحلیل نابرابری های فضایی بر پایۀ شاخص های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در شهرهای میانه اندام (مطالعۀ موردی: شهر میاندوآب)

نویسندگان

شهریور روستایی

دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز حسین کریم زاده

استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تبریز خسرو رحمتی

کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز

چکیده

مسئلۀ پژوهش حاضر نابرابری در برخورداری از شاخص های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در بلوک های شهری میاندوآب در سال1390 است. به همین منظور در این پژوهش با اتخاذ رویکرد عدالت فضایی، اقدام به تحلیل نابرابری فضایی در بلوک های شهری میاندوآب شده است. روش تحقیق به کاررفته بنا بر ماهیت پژوهش کمی - تحلیلی است. در این زمینه برای بررسی وضعیت نابرابری و شناخت الگوی فضایی گسترش نابرابری، 34 شاخص اجتماعی، اقتصادی و کالبدی از اطلاعات بلوک های آماری سال 1390 استخراج شد. مبتنی بر این خصیصه ها از مدل های آمار فضایی، تحلیل لکه های داغ (hot spot analysis) و خودهمبستگی فضایی (autocorrelation moran’s[1] i) در نرم افزارarc/gis  استفاده شده است. شاخص سازی ها در نرم افزار excel انجام گرفته است و اطلاعات برای تحلیل و ترسیم نقشه به arcgis فراخوانی شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که بلوک های شهری میاندوآب به لحاظ برخورداری از شاخص های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در طیف های متفاوتی قرار دارند؛ به طوری که از مجموع 1660 بلوک شهری 626 بلوک در وضعیت خیلی محروم، 287 بلوک محروم و 403 بلوک، شاخص ها را در حد متوسط دارند. در این میان 307 بلوک در وضعیت برخوردار و 37 مورد نیز در برخورداری کامل اند. یافته های تحقیق نشان داد که الگوی پراکنش نابرابری فضایی در شهر میاندوآب از مدل خوشه ای تبعیت می کند. خوشه های محروم در این بررسی بیشتر از نصف بلوک های شهر را به خود اختصاص داده اند؛ وضعیتی که حاکی از وجود فاصلۀ طبقاتی و دوگانگی در فضای شهری و تفاوت در برخورداری از شاخص های نامبرده در سال 1390 است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل نابرابری‌های فضایی بر پایۀ شاخص‌های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در شهرهای میانه اندام (مطالعۀ موردی: شهر میاندوآب)

مسئلۀ پژوهش حاضر نابرابری در برخورداری از شاخص‌های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در بلوک‌های شهری میاندوآب در سال1390 است. به همین منظور در این پژوهش با اتخاذ رویکرد عدالت فضایی، اقدام به تحلیل نابرابری فضایی در بلوک‌های شهری میاندوآب شده است. روش تحقیق به‌کاررفته بنا بر ماهیت پژوهش کمی - تحلیلی است. در این زمینه برای بررسی وضعیت نابرابری و شناخت الگوی فضایی گسترش نابرابری، 34 شاخص اجتماعی، اقتصادی...

متن کامل

تحلیل نابرابری های فضایی بر پایه شاخص های اجتماعی در شهرهای میانه اندام ( نمونه موردی: شهر میاندوآب)

تحولات فرهنگی - اجتماعی و اقتصادی قرن 19 و 20 متاثر از مدنیسم، گسترش سریع شهرها و پیدایش کلان¬شهرها را موجب شده و تغییرات بنیادی را در ساختار و سازمان فضایی – کالبدی آن¬ها به وجود آورده است؛ لذا در اثر رشد فزاینده شهرها، گسترش فیزیکی شهر و عدم توزیع عادلانه و برابر خدمات و امکانات، در مناطق مختلف شهر صورت گرفته است. چنین وضعیتی سنخیتی با رشد زیر ساختهای شهری ندارد و ظهور بحرانهای اجتماعی و مشکل...

15 صفحه اول

تحلیل فضایی شاخص های رشد هوشمند شهری در شهرهای میان اندام (مطالعه موردی: شهر مرند)

  در جهان امروز، شهرها با چالش های متعددی مواجه اند که ناشی از نیازهای اجتماعی جدید می باشد. با توجه به پیشرفت علم و صنعت، ضرورت استفاده بهینه از زمین و مدیریت توسعه شهری را بیش از پیش نمایان می سازد. رویکرد رشد هوشمند شهری در پی نظم بخشی به رشد و توسعه و تجدید حیات شهری است. هدف مقاله حاضر تحلیل کالبدی- فضایی و اولویت بندی نواحی شهری مرند بر اساس شاخص های رشد هوشمند شهری است. روش تحقیق در این ...

متن کامل

تحلیل فضایی شاخص های توسعۀ پایدار به منظورتحقق پذیری شهرهای خلاق (مطالعۀ موردی: شهرهای استان یزد)

هدف از این تحقیق تحلیل فضایی شاخص‏های توسعة پایدار در تطبیق با شاخص‏های شهر خلاق به‏منظور تحقق شهر خلاق است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی‏- تحلیلی است. جامعة آماری 21 نقطة شهری استان یزد است. در سال‏های اخیر رشد سریع شهرنشینی، افزایش مهاجرت‏ها، توسعة صنعتی شهرها، و رشد حاشیه‏نشینی نه‏تنها شاخص‏های توسعة پایدار، بلکه شاخص‏های شهر خلاق را در شهرهای استان تحت تأثیر قرار داده است. یافته‏های تح...

متن کامل

ارزیابی ابعاد کالبدی- فضایی کیفیت محیطِ شهری در بافت میانی شهرهای میانه اندام (مطالعه موردی: شهر زنجان)

       رشد سریع شهرها و توسعه‌ی کالبدی آن‌ها موجب بروز بحران‌های مختلف در زندگی شهری نظیر مشکلات محیطی و نزول کیفیت محیط شهرها شده است. در کشور ما هم به دنبال افزایش شهرنشینی و سرعت بالای تغییرات در بافت‌های شهری به دلایل مختلف، کیفیت محیط در نواحی شهری به ‌شدت تنزل یافته است. بحران کیفیت در محیط‌های شهری، توجه به رویکردهای مؤثرتری را که قابلیت‌های اجرایی بیش‌تری داشته باشند، به یک موضوع جدی تب...

متن کامل

تحلیل آثار اقتصادی-اجتماعی روستاهای ادغام‌شده بر روی شهرها (مطالعۀ موردی: روستای قجلو در شهر میاندوآب)

پیشرفت اجتماعی و اقتصادی در نواحی شهری بر مشاغل، بازارها، معیشت و محیط‌زیست روستاها، به‌ویژه روستاهای پیرامون تأثیرات مثبت یا منفی می­گذارد. براین‌اساس، پراکنده‌رویی شهری و ادغام روستاها در محدودۀ شهرها، پیامدهای مختلفی در ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی برای شهرها دارد. هدف پژوهش کاربردی و توصیفی-تحلیلی حاضر، بررسی آثار اقتصادی-اجتماعی روستاهای ادغام‌شده در شهر و عوامل مؤثر در پراکنده‌...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های جغرافیای برنامه ریزی شهری

جلد ۴، شماره ۳، صفحات ۴۴۹-۴۷۱

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023